zondag 23 november 2014

Eetbare paddenstoelen?

Paddenstoelentijd, heerlijk! Met de lens consumeren, wel te verstaan. Ik vind het nog steeds moeilijk om soorten terug te vinden en te benoemen. Maar ook zonder die kennis en zonder je in de eetbaarheid van de gevonden exemplaren te verdiepen, doen sommige paddenstoelen alleen al door hun verschijningsvorm aan eten denken. Van deze zachtgele boomstronkbewoner heb ik de naam nog niet gevonden, maar hij doet me echt aan couscous denken. 


Witte deegbolletjes en klodders slagroom aan een omgevallen berkenboom....



Prachtig met dauwpareltjes....



Als pannenkoeken of poffertjes met druppels caramel, glanzend gevangen in zonnestralen op een andere boomstam... 



  

.....met suikertjes en hier en daar een gezond toefje groen ertussen....


Ook van deze fraaie caramelzwammen weet ik de naam niet. Naar mijn idee is het de paddenstoel zelf die de druppels afscheidt, dauwdruppels zouden helder van kleur zijn.
En wat is dit: een hazenpootje of een plooirokje, of toch iets anders? Simpel sierlijk en fragiel.


Laten we maar uit de eetsferen stappen, want als een rode wijsvinger steekt hier de rupsendoder de kop op, geen gezond voedsel, lijkt me, maar in ieder geval wel goed herkenbaar.


Meer bescheiden van kleur:



En dan weer knallen in het groene gras met Valse Hanekam en Zwartwordende Wasplaatjes in verschillende kleuren en stadia .







Welke is nu de Vliegenzwam?


En vanwege het maagdelijke witte randje langs de hoed tot slot:



Herfsttinten en damherten in de AWD


De laatste dag van oktober. De zachte warme tinten van het herfstbos dat tot leven komt in de aarzelend doorbrekende ochtendzon. Glinsterende dauwdruppels op het gras en niets dan stilte in het Bos van Verrassing.





Er liepen heel veel kuddes damherten van alle leeftijden en beide geslachten. Afgezien van deze twee jongemannen, die ik trof tijdens een schermutseling was het pais en vree. Het hoogtepunt van de bronst is wel voorbij eind oktober.




Om de dieren niet teveel te storen en hen rustig te observeren, ben ik een poosje op een lekker plekje tegen een duintje gaan zitten. Zo grappig: een ekster hupte rond een van de herten en landde triomfantelijk op zijn rug. Nogal doelloos leek het en even later hipte hij weer naar een volgende.




Maar ja, die liep en dat is toch een stuk hoger vanaf de grond. Zou toch geen probleem zijn voor een gevleugelde, denk je. Maar nee, hij botste tegen de flank.


Nieuwe poging vanaf de andere kant dan maar. Boing. Mmm nee, gaat 'm ook niet worden.


Maar kijk: de aanhouder wint! Wat de ekster hiermee beoogde is me niet duidelijk geworden. Hij was niet op zoek naar insecten of parasieten bij het damhert. Just for fun?


Weer een stuk verderop heb ik een tijd op eén plek gezeten om paddenstoelen te fotograferen. De dieren daar raakten als snel gewend aan mijn aanwezigheid en het geklik van de camera, zodat ik ze dicht kon naderen zonder dat ze daarvan onrustig van werden. Vooral de mannen hadden het trouwens veel te druk met eten. Voor iets anders dan grazen hadden ze nauwelijks aandacht. Geen wonder, ze moeten op krachten komen na de bronst. Na deze mooie lange zomer is er voedsel in overvloed.









Het was inmiddels ver in de middag. De eiken en kardinaalsmuts vlammen bruin en rood op in de dalende namiddagzon.


Genoeg herten gezien. We zijn er moe van. Pfff......



dinsdag 4 november 2014

Uitstapje naar Aken

Een cultuurtrip als afwisseling op alle natuurwandelingen.
Vanuit Maastricht ben je in no time in Aken, een leuk uitstapje. Als je geen zin hebt om een parkeerplaats te zoeken: aan de Vaalserstrasse is bij het West-Friedhof een Park&Ride, waarvandaan iedere 10/15 minuten een bus naar het centrum van Aken rijdt. Dan ben je meteen op een mooi startpunt voor een citywandeling door de oude stad, nl bij de Elisenbrunnen.

Van oudsher hebben mensen zich gevestigd waar water voorhanden was en dat geldt ook voor Aken. Reeds voor de Romeinen waren de thermale bronnen in deze streek een reden om zich hier te vestigen. De fonteinen van de Elisenbrunnen bevinden zich in een grote pilarenhal geflankeerd door twee paviljoens - toch een beetje terugkijkend op die Romeinse oudheid: gebouwd tussen 1922 en 1927 in neoclassicistische stijl. Je kunt het water drinken, maar de lucht van zwavel en rottende eieren zal je daarvan snel weerhouden.
In het park achter dit gebouw zijn in 2008 en 2009 archeologische opgravingen gedaan en een deel van de Romeinse en middeleeuwse resten zijn nu nog onder glas te zien.

Aken is natuurlijk de stad van Karel de Grote (748-814) waar hij zijn favoriete palts had, en 2014 is het jaar van Karel de Grote. Er is hier genoeg dat ons aan hem herinnert. Zo is er een Route Charlemagne om de oude stad te verkennen. Maar je kunt de stad ook bezichtigen door bijvoorbeeld een route te volgen langs de vele fonteinen. Wij houden meer van een vrije wandeling en dan kun je ook nog genieten van de vele leuke winkels en terrassen, want Aken is ook een gezellige stad.
Maar het is zeker leuk om iets op te steken over de achtergrond van de
verschillende fonteinen en kunstwerken.

In de Elisengarten tref je de "Kreislauf des Geldes" ("de Kringloop van het geld"). Op de rand van het bassin staan expressieve bronzen figuren die allemaal iets uitbeelden dat met geld te maken heeft: hebzucht, gierigheid, neerbuigendheid; een bedelaar en een vader die zijn kind uitlegt hoe het met geld moet omgaan. (K.H. Seemann, 1976). Het water stroomt in een kring en verdwijnt in het midden van de fontein; dat zou symbool staan voor de belastingdienst. Ook in de winter, want het water komt uit de thermale bronnen en bevriest dus niet.


               

De Puppenbrunnen is een ontzettend leuke fontein met een hoog aaibaarheidsgehalte. Iedereen, niet alleen kinderen, vindt het leuk om eraan te zitten en dat is de beelden ook aan te zien. Het is ook heel uitnodigend omdat alle poppen kunnen bewegen. Ze hebben allemaal een eigen betekenis.



Op dit leuke en intieme pleintje hebben we later lekker in het zonnetje gelunched.




De Granusturm dateert van 788 n.Chr. en behoorde oorspronkelijk tot het paleis van Karel de Grote.
De moderne gevels ernaast vallen beslist uit de toon. Dat is niet het geval met het historische pand van de Postwagen met zijn houten gevel. Dat is trouwens al ruim een eeuw als restaurant in gebruik. Klein leunt het tegen het stadhuis.


Op het Marktplein vind je de Marktbrunnen met het beeld van Karel de Grote die boven iedereen uittorent. Winkels, gezellige terrassen en monumentale gebouwen omringen het plein.




Op de plaats waar nu het Rathaus staat, liet Karel vanaf 748 zijn paleis bouwen. Delen van deze palts zijn wel bewaard gebleven, maar na het verval van het paleis is op de fundamenten een gotisch stadhuis gebouwd. In de 17e en 18e eeuw is het weer verbouwd in barokke stijl. Het is de moeite waard om het stadhuis te bezichtigen (met een audiotour). De overige informatie die we in het stadhuis vonden, staat ook op deze website: http://www.aachen.de/NL/ts/PDFs/rathaus_NL.pdf


De gevel van het stadhuis vertelt met de vele sculpturen even zovele verhalen. Is deze grauw van luchtvervuiling, het interieur van het Rathaus is schitterend.

Detail van de massieve toegangsdeuren boven de trap. Maar ook in het gebouw bevonden zich een paar indrukwekkende deuren.


Het mooie trappenhuis met de fraaie fresco's in het bovenportaal. Het monogram van Karel de Grote.



Details van de Rode Zaal (de Vredeszaal) en de Witte Zaal (de trouwzaal), de schouw in de Werkmeesterkeuken (messing lijst)




De werkmeesterrechtbank met de mooie houten lambrizeringen. Hier moesten de lakenwevers vroeger hun producten aan een raad van gezworenen voorleggen. Pas na een uitvoerig onderzoek besliste deze of de balen werden vrijgegeven voor de export.
De wandschildering Vrede en Gerechtigheid behelst een grapje van schilder Bollenrath in het (zelf)portret dat van hem geschilderd wordt.


Mijn zelfportret weerspiegelt zich in de vitrine in de ambtsketen van de burgemeester.


Op de bovenste etage bevindt zich de Kroningszaal met de prachtige kruisribgewelven op stoere imposante zuilen. Even indrukwekkend zijn de fresco's van Karel de Grote door Alfred Rethel


De Slag bij Cordoba
Vanuit het trappenhuis heb je een mooi uitzicht op de Dom.



Alleen al van de buitenzijde van de kathedraal kun je een studie maken van alle kunstwerken en ornamenten. Er valt zoveel te zien en ik kan me er altijd weer over verwonderen met hoeveel toewijding, aandacht voor detail en kunstzinnigheid dit tot stand is gekomen.









De Dom is een groots bouwwerk. Het interieur van de Dom met de marmeren vloeren en zuilen en de vele schitterende mozaïeken is werkelijk prachtig en deze deden me onmiddellijk aan de fantastische mozaïeken in Ravenna denken. Ik raak hier niet snel op uitgekeken en hoewel we net te laat waren voor de rondleiding en de schatkamer (op maandagmiddag gesloten) hebben we ervan genoten.





 Vaarwel Heer Karel, wij begeven ons weer onder het plebs.



    

Beelden in Aken blijven niet onaangetast maar worden beleefd. Einde van een heerlijke en historische stadsdag


Websites met meer informatie:
historische route door Aken
Aken: stad van fonteinen
http://www.vanderkrogt.net/statues/object.php?record=denw118&webpage=ST